De IGJ en eHealth: Hoe zit dat?

Binnen steeds meer ziekenhuizen bestaan initiatieven om eHealth te gaan gebruiken. Zo zijn er al verschillende apps in gebruik die patiënten de mogelijkheid geven eigen meetwaarden in te voeren, bijvoorbeeld om de bloeddruk te monitoren. Ondanks dat eHealth steeds meer vorm begint te krijgen, is er een aantal aandachtspunten waar onder andere zorginstellingen en de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) zich over buigen.

De IGJ heeft een toetsingskader ontwikkeld om zorgaanbieders te controleren op het gebied van eHealth. Dit kader bestaat uit vijf thema’s waarmee onder andere security, veiligheid van data en implementatie van eHealth wordt besproken  Dit is een nieuw onderdeel binnen de inspectie. Wanneer een zorginstelling niet voldoende scoort tijdens de inspectie, krijgt het de taak om middels een plan aan te tonen hoe en wanneer er wel aan de eisen voldaan gaat worden. Waaraan moeten ziekenhuizen volgens de IGJ voldoen en wat kunnen we van eerdere inspecties leren?

Thema’s & resultaten

De vijf thema’s focussen allemaal op een onderdeel van eHealth. De ziekenhuizen konden hier goed, matig of slecht op presteren. Op welke onderdelen scoren de ziekenhuizen goed, en waar kunnen ze nog verbeteren? Hoe kunnen ziekenhuizen vervolgens met de uitkomsten omgaan?

Goed bestuur en verantwoord innoveren
In dit thema wordt gecontroleerd of verantwoorde inzet van eHealth voldoende aandacht krijgt op verschillende niveaus in de organisatie.

Resultaten inspectiebezoeken
+             Bij de meeste besturen van zorginstellingen was het onderwerp eHealth onder de aandacht. Vaak was er ook een duidelijk visie over eHealth gedocumenteerd.
-/+         Zorginstellingen hadden zelden duidelijke afspraken over de inrichting van besluitvorming over eHealth. Met name de verantwoordelijkheden en bevoegdheden konden duidelijker worden vastgelegd.

Op verschillende manieren kan een praktisch uitvoerbaar plan voor eHealth worden opgesteld waarin verantwoordelijkheden en bevoegdheden zijn gedefinieerd. Bijvoorbeeld middels een innovatie platform, ondersteuning op het gebied van app-ontwikkeling of werkgroep bijeenkomsten om de ontwikkeling van eHealth te stimuleren. Hier krijgen initiatiefnemers handvaten om met eHealth te innoveren.

Invoering en gebruik van eHealth producten en –diensten
Bij thema twee controleert de IGJ of de zorginstelling een overkoepelend plan van aanpak heeft in een proces van aanschaf en implementatie van eHealth diensten.

Resultaten inspectiebezoeken
+/-         Bij veel zorginstellingen was er geen overkoepelende aanpak voor het invoeren van nieuwe eHealth toepassingen. Een vooraf bepaald programma van eisen en risicoanalyse werden zelden gedaan.
+/-         Ondersteuning bij de invoering en gebruik van eHealth producten en diensten was in veel gevallen nog niet ingeregeld.

Een aanvraag/aanschaf procedure gericht op eHealth toepassingen zorgt ervoor dat alle onderdelen ingebed zijn in de aanvraag van eHealth toepassingen. Verschillende onderdelen in dit proces zijn: security, privacy, inkoop, valorisatie, etc. Daarnaast is het van groot belang dat er speciale aandacht is voor het achterhalen van eisen en wensen van de belanghebbenden, de deskundigheid en scholing van betrokkenen en het uitvoeren van risicoanalyses. Een goede methode om vooraf risico’s in kaart te brengen is een prospectieve risico inventarisatie (PRI) maken.

Patiëntparticipatie
De wijze waarop patiënten worden betrokken bij het innovatieproces staat centraal in dit thema. Ook goede informatieverstrekking over de aangeboden eHealth diensten en ondersteuning bij eHealth gebruik.

Resultaten inspectiebezoeken
+/-         Patiënten werden door veel zorgaanbieders actief betrokken bij eHealth ontwikkelingen in de bezochte zorginstellingen. Wel bleef dit vaak beperkt tot patiëntenraden en was er meer sprake van advies dan van co-creatie.

Voor de adoptie en gebruik van eHealth toepassingen is het essentieel dat de patiënt vanaf dag één meegenomen wordt in de ontwikkeling van innovaties. Hierbij kan bijvoorbeeld gedacht worden aan het gebruik van focusgroepen of cognitive walk-through bij nieuwe apps. Dit kan uitgevoerd worden bij het ontwikkelen van apps, het inrichten van een patiëntportaal of bij het ontwikkelen van innovatieve apparaten.

Samenwerken in het netwerk en elektronisch vastleggen en uitwisselen van gegevens
De ICJ focust zich in dit thema op het elektronisch vastleggen van medische gegevens en elektronische gegevensuitwisseling.

Resultaten inspectiebezoeken
+/-         Het uitwisselen van elektronische gegevens vond vaak nog op kleine schaal plaats.

Deelname aan regionale samenwerkingsverbanden kan helpen kennis en kwaliteit van deze vorm van samenwerking te verhogen.  Een voorbeeld hiervan is het XDS netwerk in de regio Rijnmond of in Noord-Nederland. Hierbij worden meerdere huizen aan elkaar verbonden middels een XDS netwerk om informatie uitwisseling te vereenvoudigen tussen verschillende huizen.

Informatiebeveiliging en continuïteit
In dit thema ligt de focus op de voorbereiding op risico’s die uit de afhankelijkheid van technologie voortkomen, om continuïteit van zorg te waarborgen.

Resultaten inspectiebezoeken
–              Informatiebeveiliging was in veel zorginstellingen nog niet volgens de wettelijke normen (NEN 7510).

Ziekenhuizen kunnen zich certificeren voor het beveiligingscertificaat van NEN 7510. Hiervoor is het bijvoorbeeld van belang een managementsysteem voor informatiebeveiliging te implementeren. Dit zorgt ervoor dat er systematisch en continu aandacht is voor de informatiebeveiliging.

Hoe ondersteunt PinkRoccade uw zorginstelling?

Het ontwikkelen en implementeren van eHealth toepassingen kent vele facetten en dient gedegen belegd te worden in de organisatie. Hoe moet eHealth geïmplementeerd worden en hoe kunnen deze facetten meegenomen worden in de organisatie? PinkRoccade kan u ontzorgen bij het inrichten van deze processen. De juiste afdelingen worden betrokken bij de ontwikkeling en implementatie van eHealth.  Samen met uw zorginstelling zorgen we ervoor dat aan de eisen van de IGJ wordt voldaan.

Wilt u meer weten over eHealth of in gesprek gaan over het bovenstaande, neem dan contact op met Erik Buursink Consultant eHealth (erik.buursink@pinkroccade.nl , +31 643392871) of Faye Bruns Accountmanager (faye.bruns@pinkroccade.nl, +31 643392534.

Figuur 1: Toetsingskader IGJ eHealth https://www.igj.nl/documenten/toetsingskaders/2018/11/15/toetsingskader-inzet-van-e-health-door-zorgaanbieders